مقاومت سنگها در مقابل فشار و کشش

به طور کلی اگر فشار اعمال گردیده بر سنگ عمود بر بستر رسوب باشد، دارای مقاومت بیشتری خواهد بود.

سنگ‌ها از نظر تاب فشاری در ۴ دسته طبقه‌بندی می‌شوند:

• سنگ‌هایی که تاب فشاریشان بیش از ۲۵۰۰ کیلوگرم بر سانتی‌مترمربع است.
• سنگ‌هایی که تاب فشاری آن‌ها بین ۱۲۵۰ تا ۲۵۰۰ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع است.
• سنگ‌هایی که تاب فشاریشان بین ۸۰۰ تا ۱۲۵۰ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع است.
• سنگ‌هایی که تاب فشاری آن‌ها بین ۴۰۰ تا ۸۰۰ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع است.

دقت داشته باشید که سنگ‌هایی که تاب فشاریشان از ۴۰۰ کیلوگرم بر سانتی‌مربع کمتر باشد، اصولاً در ساختمان مورد استفاده قرار نمی‌گیرند.

همواره مقاومت کششی سنگ‌ها به دلیل شکنندگی آن‌ها از مقاومت فشاریشان کمتر است و از آنجایی که آزمایش کششی امکان‌پذیر نیست، لذا از آزمایش خمش برای این کار استفاده می‌شود. برای سنگ‌هایی که از ساختمان به شکل کنسول خارج شده‌اند،  مقاومت کشش را در نظر می‌گیرند.

حداقل تاب فشاری چند نوع سنگ ساختمانی بدین شرح می‌باشد:

حداقل تاب فشاری گرانیت‌ها ۱۰۰۰، مرمرهای سفید و خاکستری ۸۰۰، مرمرهای رنگین ۶۰۰، سنگ‌های آهکی متراکم ۲۰۰، سنگ‌های آهکی متخلخل و توف‌ها ۵۰ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع است.

جلاپذیری

جلاپذیری سنگ‌‎ها به وزن فضایی آن‌ها وابسته است. به نکات زیر توجه نمایید:

سنگ‌هایی که جرم حجمی آن‌ها از ۱۵۰۰ کیلوگرم بر سانتی‌مربع کمتر باشد، جلادار نیستند.

سنگ‌هایی که جرم حجمیشان به ۲۰۰۰ کیلوگرم بر سانتی‌مترمربع برسد، اندکی جلا برمی‌دارند.

سنگ‌هایی که جرم حجمی آن‌ها به ۲۲۰۰ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع برسد، جلاپذیر می‌باشند.

سنگ‌هایی که جرم حجمی آن‌ها ۲۴۰۰ کیلوگرم در متر مکعب یا بیشتر باشد، آیینه‌ای می‌شوند.

دانستن خواص سنگ‌ها موجب می‌گردد که بعضی از آن‌ها مورداستفاده قرار نگیرند. پیش از هر چیزی بایستی بدانیم که خاصیت اصلی سنگ، «همگن بودن» آن است. سنگی که دارای خواص متوسط ولی همگن باشد در مقایسه با سنگی که سختی زیادی دارد اما همگن نیست، ارجحیت دارد. سنگ همگن رگه و حفره‌های پر شده از مواد سست‌تر ندارد؛ همچنین قلوه‌سنگ در داخل آن نیست و صدای زنگ می‌دهد. زیرا صدای خفه، نمایانگر ترک در سنگ است.